Streszczenie: Artykuł stanowi próbę zwrócenia uwagi na autobiograficzny tom wspomnieniowy żydowskiej poetki Malki Lee, Oczami dziecka (Warszawa 2022). Autorka prozą poetycką zobrazowała swoje dziecięce i młodzieńcze lata spędzone w Monasterzyskach (jid. Monastriszcz, ukr. Manasteryszcze). W sztetlu tym mieszkała przez pierwsze dwie dekady XX w., a po wojnie bolszewickiej wyemigrowała do Ameryki. Na swoje miasteczko patrzy więc z nostalgią, nieco idealistycznie, choć opisuje trudne, traumatyczne doświadczenia wojenne. Celem Lee było upamiętnienie swoich najbliższych i innych mieszkańców Monasterzysk.
Słowa kluczowe: literatura jidyszowa, Malka Lee, Monasterzyska, Stanisławów, Tłumacz, wspomnienia, Żydzi.
Abstract: Articolul reprezintă o încercare de a atrage atenție asupra volumului autobiografic „Cu ochi de copil” (Varșovia 2022), care o aduce în prim-plan pe poeta de origine evreiască Malka Lee. Autoarea de proză poetică și-a descris anii copilăriei și adolescenței petrecuți în Monastîrîska (idiș: Monastriszcz, ucraineană: Manasteryszcze). A locuit în acest ștetl primele două decenii ale secolului al XX-lea, iar după Războiul Bolșevic anul 1920, a emigrat în America. Își privește deci orașul natal cu nostalgie și oarecum idealist, deși descrie experiența dificilă și traumatizantă a războiului. Lee își dorea să îi comemoreze pe cei apropiați și pe ceilalți locuitori din Monastîrîska.
Cuvinte-cheie: literatură idiș, Malka Lee, Monastîrîska, Stanisławów, Tłumacz, memorii, evrei.
Анотація: Ця стаття є спробою привернути увагу до автобіографічних спогадів єврейської поетки Малькi Лі «Очима дитини» (Варшава, 2022). У поетичній прозі авторка змалювала свої дитячі та юнацькі роки, проведені в Монастириськах. Авторка жила в цьому штетлі впродовж двох перших десятиліть ХХ століття, а після більшовицької війни емігрувала до Америки. Тому вона дивиться на своє містечко з ностальгією, дещо ідеалістично, хоча й описує важкий, травматичний воєнний досвід. Лі мала на меті закарбувати в історії своїх близьких та інших мешканців Монастириськ.
Ключові слова: література їдиш, Малька Лі, Монастириська, Станиславів, Тлумач, спогади, євреї.
Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury – państwowego funduszu celowego